بررسی شاخصهای کلان علم و تکنولوژی کشور با تاکید بر مقالات علمی

شاخصهای کلان علم و تکنولوژی برای سنجش ظرفیت و ارزیابی علمی و تکنولوژی کشورها مورد استفاده قرار می گیرند. در این تحقیق علاوه بر مطالعه شاخصهای کلان علم و تکنولوژی و نیز بررسی جایگاه علمی و تکنولوژی ایران و جهان با استفاده از آنها، مقالات علمی به عنوان یکی از شاخصهای مذکور، با تمرکز بیشتری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . در قدم اول از طریق آدرس مقالات ارائه شده توسط پژوهشگران ایرانی در مجلات خارجی فهرست شده در پایگاه اطلاعات فهرست ارجاعات علوم (sci) میزان همکاری پژوهشگران داخلی با هم و با پژوهشگران خارجی مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است . پس از بررسی آدرس مقالاتی که با همکاری پژوهشگران داخل و خارج ارائه شده است ، کشورهایی که با ایران با کشورهای تکنولوژیک انگلیسی زبان، دارای همکاری علمی بیشتری بوده است . بعلاوه این نتایج نشان می دهد که اعزام دانشجو به کشورهای خارجی از سالهای پیش از انقلاب تاکنون، روی ایجاد همکاری علمی پژوهشگران ایران با آن کشورها نقش مهمی داشته است . از بررسی آدرس مقالات علمی این نتیجه عاید شده است که در حال حاضذر بخش عمده فعالیتهای علمی-پژوهشی در ایران، بر دوش اساتید و سایر پژوهشگران دانشگاهی می باشد. در گام بعدی، برای مطالعه تابع تولید مقالات علمی از تحلیل رگرسیونی استفاده شده است . این تحلیل نشان می دهد که کشورهای انگلیسی زبان در مقایسه با سایر کشورها، مقالات بیشتری در مجلات علمی ملحوظ در -sci که اکثرا به زبان انگلیسی هستند-ارائه می دهند. تعیین معادله تولید مقالات علمی و نیز تولید اختراعات از دیگر نتایج این تحلیل رگرسیونی است . بعلاوه براساس تحلیل رگرسیونی تحقیق و توسعه دانشگاهی مشخص شده است که در سالهای مورد مطالعه بدون وجود اساتید دانشگاه، تولید مقالات علمی نشدنی بوده است . در عین حال رساله های دانشجویان دکتری کاتالیزوری قوی برای تولید مقالات علمی بوده است . سومین طیفی که این تحقیق از آن به تجزیه و تحلیل مقالات علمی وارد شده است ، نظرخواهی از اساتید دانشگاه های فنی و مهندسی کشور پیرامون عوامل موثر در تولید مقالات علمی بوسیله پرسشنامه و مصاحبه می باشد. براساس نتایج حاصله از پرسشنامه مذکور اولویت هر یک از این عوامل تعیین شده است . همچنین عوامل مربوط به وجهه یک کشور، که در چاپ مقالات پژوهشگران آن کشور در مجلات خارجی می تواند تاثیرگذار باشد، مورد نظرسنجی قرار گرفته و این نتیجه عاید شده است که وجهه علمی یک کشور در چاپ مقالات علمی پژوهشگران آن کشور در مجلات خارجی تاثیر زیاد و ایدئولوژیک بودن یک کشور در عدم چاپ مقالات علمی آن کشور در مجلات خارجی تاثیر متوسطی دارد.